Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

 

demissionair - (aftredend, ontslag genomen hebbend)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

demissionair bn. ‘aftredend, ontslag genomen hebbend’
Nnl. het thans demissionaire Kabinet ‘het kabinet dat zijn ontslag heeft ingediend en de zaken waarneemt tot na de verkiezingen’ [1879; WNT kabinet].
Ontleend aan Frans démissionnaire ‘aftredend’ [voor 1752; Rey], afleiding van het zn. démission ‘ontslag’ [1338; Rey] < Latijn dēmissio, afleiding van het werkwoord dēmittere ‘laten zakken, laten vallen’, gevormd uit het voorvoegsel dē- ‘omlaag, weg van’ (zie → de-) en mittere ‘zetten, werpen, drijven, zenden’, zie → missie.

EWN: demissionair bn. 'aftredend, ontslag genomen hebbend' (1879)
ANTEDATERING: een notaris, welke zijne standplaats had verlaten, zou worden beschouwd als démissionaire [1842; Weekblad regt 2/6]
Later: al de leden van het demissionaire rijksministerie [1849; AHB 3/4] (EWN: 1879)
[J. Luif (2010-2018), 'Oudere dateringen van woorden uit het EWN', in: Trefwoord (bewerkt)]

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

demissionair [aftredend] {1926-1950} < frans démissionnaire, van démission [ontslag] < latijn demissionem, 4e nv. van demissio [het laten zakken], van demittere (verl. deelw. demissum, vgl. demitteren).

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

demissionair ‘aftredend’ -> Indonesisch démisionér ‘aftredend’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

demissionair aftredend 1929 [KWT] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal