Zoekresultaten

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

flora - ((overzicht in boekvorm van) de plantenwereld)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

flora zn. ‘(overzicht in boekvorm van) de plantenwereld’
Nnl. flora ‘boek met beschrijving van de plantenwereld’ in Flora van Noord-Nederland [1825; WNT Bronnenlijst]. Later ook flora ‘de plantenwereld’ [1853; WNT]. Eerder alleen als godennaam en in Latijnse titels.
Ontleend aan Neolatijn flora, dat men sinds de 17^e eeuw als titelwoord gebruikte voor boeken die een bepaalde plantenwereld beschreven, bijv. Flora Danica (1647, Denemarken), Flora Frisica (1760, Friesland), pas later in de landstalen zoals in bovengenoemde attestatie. Metonymisch kon de betekenis zich vervolgens uitbreiden naar de plantenwereld zelf. Het Latijnse woord is genoemd naar Flōra, de Romeinse godin van de bloemenwereld (zie ook → fleur), een zuster of dochter van Faunus, waarvoor zie → fauna.

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

flora [gezamenlijke planten van een streek] {1824} genoemd naar latijn Flora, de godin van bloemen en lente, van flos (2e nv. floris) [bloem].

Thematische woordenboeken

J. van de Kamp en J. van der Wijk (2006), Koosjer Nederlands: Joodse woorden in de Nederlandse taal, Amsterdam; inclusief ongepubliceerde aanvullingen door de auteurs

Flore, Flora: Flora. Theater in de Amstelstraat. De Amstelstraat, die de jodenbuurt met het Rembrandtplein verbond, was in de vorige eeuw dè theaterhoek van joods Amsterdam. Flora werd in 1892 door A. Nöggerath opgericht als café-chantant. Bekend onder meer door de optredens van Leon Boedels en later Louis Davids. In 1902 en 1929 brandde het af. Daarna werd het pas in 1953 heropend als bioscoop. Nu nog in gebruik als disco.

— In een grote dichte troep stonden zij allen voor ’t toneel, waar Naatje, grootsteedser en vrijer zich voelend en gevonden ook, haar liedjes begon te zingen, met van Carré en Flora afgeziene comiekigheidsgebaren en schalkse lichaamsbuigingen aandikkend de pikanterie van haar, door de oude speler voorzichtig-zacht besnerpte Joodse moppen. (SAM. GOUDSMIT, 1907)
— Luidruichtige Sem overschreeuwde zijn broer:
- Sterre-appele uit de tuin van de Koningin... twee zente ’n reinedore... as ik los bin gaan ik na Flore!... (IS. QUERIDO, 1931)
— Karreventersroep: ‘Vijf sente reinedore, als ik los bin, ga ik naar Flore’. (GERRIT OZNOWICZ, 1961)

T. Pluim (1922), Wetenswaardig allerlei: bijdragen tot algemeene kennis voor studeerenden bĳeenverzameld door T. Pluim, Groningen

Flora was de oud-Italiaansche godin der bloemen en van de lente. Zij had haar heiligdom te Rome en sedert 238 v. Chr. werden jaarlijks in de lente te harer eere groote feesten gehouden, die men Floralia noemde. (Zoo heetten de feesten ter eere van Bacchus Bacchanalia, van Saturnus: Saturnalia.) De naam Floralia, dien men als “bloemenfeesten” zou kunnen vertalen, wordt thans gegeven aan Vereenigingen, die bij de kinderen (soms ook bij de ouderen) door het uitreiken van stekken den lust tot het kweeken van bloemen willen aanwakkeren.

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

flora ‘gezamenlijke planten van een streek’ -> Indonesisch flora ‘gezamenlijke planten van een streek’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

flora gezamenlijke planten van een streek 1760 [Meese, Flora Frisica]

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Terug naar vorige pagina